- Materiały archiwalne do dziejów Kościana

Materiały archiwalne do dziejów Kościana

1 grudnia 2016

Materiały archiwalne do dziejów Kościana to kolejna publikacja wydana przez Archiwum Państwowe w Lesznie, tym razem – jak wskazuje tytuł – poświęcona Kościanowi. Wydawnictwo to mogło powstać dzięki dofinansowaniu przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych projektu pod nazwą: Materiały archiwalne do dziejów Kościana – wybór źródeł, przygotowanego w 2015 r. przez Archiwum Państwowe w Lesznie. Projekt zyskał też istotne wsparcie ze strony władz samorządowych Miasta Kościana.

Pomysł opublikowania materiałów archiwalnych dotyczących Kościana jest w pewnym sensie nietypowy, bowiem to władze samorządowe Kościana zwróciły się do Archiwum Państwowego w Lesznie z propozycją wydania książki prezentującej źródła do dziejów grodu nad Obrą. Taka sytuacja zdarza się niezwykle rzadko, a zatem tym większe wyrazy uznania i wdzięczności należą się kościańskim Włodarzom, dbającym skądinąd od lat o propagowanie historii swej małej ojczyzny.

Publikacja nie mogłaby powstać w takim kształcie bez zaangażowania Autorów: prof. Mirona Urbaniaka z Uniwersytetu Wrocławskiego, dr. Emiliana Prałata z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, będącego zarazem społecznym opiekunem zabytków powiatu kościańskiego, a także mgr Barbary Ratajewskiej, pracującej od lat w leszczyńskim Archiwum. To oni zdecydowali się przygotować krótki rys historyczny i dokonać wyboru materiałów źródłowych. Autorzy pierwszej części – rysu historycznego, starali się, aby omawiane zagadnienia były powiązane z częścią albumową i – w miarę możliwości – odnosiły się również do zagadnień pozostających na uboczu wcześniejszych opracowań.

Archiwum Państwowe w Lesznie sprawuje opiekę archiwalną nad miastem i gminą Kościan oraz powiatem kościańskim, aczkolwiek nie jest jedynym depozytariuszem materiałów archiwalnych z tego regionu. Zmiany na przestrzeni lat oraz uwarunkowania historyczne spowodowały, że źródła do historii Kościana są bardzo rozproszone i znajdują się głównie w Archiwach Państwowych w Lesznie oraz Poznaniu. Materiały źródłowe, zwłaszcza ikonograficzne, dotyczące Kościana przechowywane są również w Muzeum im. dr. Henryka Florkowskiego w Kościanie, które – jak widać w niniejszej publikacji – zechciało podzielić się na łamach książki swoimi nietuzinkowymi zbiorami. Spora grupa archiwaliów znajduje się także w Archiwum Archidiecezjalnym w Poznaniu oraz Instytucie Pamięci Narodowej oddział w Poznaniu, ale z uwagi na olbrzymią spuściznę źródłową w placówkach archiwalnych w Lesznie i Poznaniu, nie zostały one poddane kwerendzie. Bogactwo przechowywanych we wspomnianych placówkach archiwaliów odzwierciedla zresztą wybór materiałów zamieszczony w drugiej części publikacji, a opracowany przez mgr Barbarę Ratajewską.

Mam nadzieję, że przygotowana przez Archiwum Państwowe w Lesznie, we współpracy z pozostałymi osobami oraz instytucjami, publikacja przyczyni się nie tylko do jeszcze lepszego poznania historii Kościana, ale także do wzrostu zainteresowania jego dziejami wśród mieszkańców grodu nad Obrą, którzy z dumą będą spoglądali na swe królewskie miasto i jego historię utrwaloną w bogatych archiwach.